مکتب رواقی

مکتب رواقی را می‌توان یکی از مؤثرترین و بانفوذترین مکاتب اخلاقی یونان باستان به حساب آورد. این مکتب پس از سقوط اسکندرمقدونیاز یونان نیز فراتر رفته و به طور کلی، تا پیش از ظهور مسیحیت، بر تفکرات رومیان تسلط یافت.(1) البته مکتب رواقی یک مکتب اخلاقی صِرف نبود؛ بلکه این مکتب یک جهان‎بینی جامع و شاملی بود که تا مدت‎های مدیدی توانست بر تفکر فلسفی، دینی و اخلاقی مغرب زمین حاکم باشد.(2)

این مکتب دست کم دارای دو مرحلة تاریخی است که تحت عنوان مکتب رواقی متقدم و متأخر مورد مطالعه قرار می‎گیرند. در مرحلة اول، این مکتب بیشتر رنگ و بوی ماده‎گرایی داشت؛ اما در دورة متأخر کمتر اثری از ماده‎گرایی دیده می‌شود. رواقیان متقدم روح را امری مادی و جسمانی می‎پنداشتند؛ اما رواقیان متأخر به تبعیت از افلاطونآن را امری مجرد و غیر مادی می‎دانستند و لذا به بقای روح پس از مرگ اعتقاد داشتند. در عین حال، دیدگاه اخلاقی رواقیان در این دو مرحلة تاریخی تقریباً ثابت باقی ماند و تغییر چندانی نکرد.(3)